Podziału majątku możemy dokonać w drodze umowy lub w sądzie. Koszty podziału majątku wspólnego uzależnione są od tego, czy strony są zgodne co do sposobu podziału, a także odpowiednio od wysokości taksy notarialnej, bądź wynagrodzenia pełnomocnika procesowego.
Koszty umownego podziału majątku
Każde z małżonków ponosi własne koszty związane z podziałem. Przy umownym podziale majątku niezbędne będzie opłacenie notariusza. Taksa notarialna zależy od wartości dzielonego majątku. Maksymalna stawka wynagrodzenia notariusza wynosi (od wartości majątku):
- do 3000 zł - 100 zł;
- powyżej 3000 zł do 10 000 zł - 100 zł + 3 proc. od nadwyżki powyżej 3000 zł,
- powyżej 10 000 zł do 30 000 zł - 310 zł + 2 proc. od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
- powyżej 30 000 zł do 60 000 zł - 710 zł + 1 proc. od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
- powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł - 1010 zł + 0,5 proc. od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
- powyżej 1 000 000 zł - 5 710 zł + 0,25 proc. od nadwyżki ponad 1 000 000 zł, nie więcej jednak niż sześciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku.
Do taksy trzeba doliczyć VAT.
Dodatkowo, konieczne może się okazać uiszczenie opłaty sądowej za wpis prawa własności w księdze wieczystej. Jeśli w księdze wieczystej wpisani byli oboje małżonkowie, a w wyniku podziału nieruchomość przypadała jednemu z nich, notariusz pobierze opłatę za wpis zmiany odnośnie właściciela.
Koszty sądowego podziału majątku
Podejmując decyzję o sądowym podziale majątku, małżonkowie powinni liczyć się z następującymi kosztami:
- opłata sądowa,
- wynagrodzenie biegłego,
- koszty apelacji (w razie niekorzystnego rozstrzygnięcia sprawy)
- koszty wynagrodzenia pełnomocnika
Opłata sądowa
Zgodnie z art. 38 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398), od wniosku o podział majątku wspólnego po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej pobiera się opłatę stałą w kwocie 1 000 zł. Jeżeli zaś wniosek zawiera zgodny projekt podziału tego majątku, opłata stała wynosi 300 zł.
Wynagrodzenie biegłego
Koszty wynagrodzenia biegłego mogą wahać się od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych (szczególnie jeśli pojawią się spory między małżonkami i trzeba będzie powołać kilku biegłych).
Podział kosztów
Zasady ponoszenia kosztów sądowych określa art. 520 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie, z którym Każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. § 2. Jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. To samo dotyczy zwrotu kosztów postępowania wyłożonych przez uczestników. Jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie.
Uczestnicy powinni więc ponieść po połowie koszty opłaty sądowej, opinii biegłych itp. Po zakończeniu sprawy ten małżonek, który nie był wnioskodawcą, powinien oddać połowę opłaty drugiemu, który składając wniosek, musiał ją uiścić w całej wysokości.
Wynagrodzenie pełnomocnika
W przypadku korzystania z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, zachodzi konieczność uiszczenia wynagrodzenia np. adwokatowi. Zasadniczo wysokość wynagrodzenia jest uzależniona od rodzaju i stopnia zawiłości sprawy, oraz od nakładu pracy adwokata. Poza tym nie bez znaczenia przy ustalaniu wynagrodzenia mają przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z § 6 rozporządzenia stawki minimalne w sprawach cywilnych wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy:
- do 500 zł – 60 zł;
- powyżej 500 zł do 1 500 zł – 180 zł;
- powyżej 1 500 zł do 5 000 zł – 600 zł;
- powyżej 5 000 zł do 10 000 zł – 1 200 zł;
- powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 2 400 zł;
- powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 3 600 zł;
- powyżej 200 000 zł – 7 200 zł.
- do każdej stawki doliczany jest podatek VAT w wysokości 23%.
Opracowano według stanu prawnego - wrzesień 2012 r.